به گزارش معدن نیوز، بروز پیشرفت‌های علمی و توسعه فناوری‌های جدید در صنعت و همچنین شرایط رقابتی بازار موجب شده مسئله کیفیت محصولات نسبت به گذشته از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار باشد. همه سازمان‌ها و واحدهای تولیدی تلاش دارند با بهبود کیفیت محصولات خود، اعتبارشان را افزایش داده و در راستای حفظ و ارتقای جایگاه خود بکوشند. به همین دلیل عملکرد واحدهای تضمین و کنترل کیفیت در چند سال گذشته حساسیت بالاتری داشته است. شرکت معدنی و صنعتی گلگهر به‌عنوان یکی از دوقلوهای سنگ‌آهن کشور، سهم روزافزونی در اقتصاد ایران دارد. این شرکت همواره سعی داشته با بهبود کیفیت تولیداتش جایگاهی مناسب‌تر و بهتری را در بازارهای داخلی و خارجی برای محصولات خود فراهم آورد.
ایجاد و تقویت بستر لازم برای تولید کالاها و خدمات، اقدامی است که به پایداری و رشد اقتصادی کمک خواهد کرد؛ ازاین‌رو استفاده بهینه از منابع و ظرفیت‌های موجود به‌منظور تولید محصولات باکیفیت، یکی از مهم‌ترین راهبردهای اقتصادی کشور به‌شمار می‌رود. تولید محصولات باکیفیت مستلزم فرآیندها، اقدامات و آزمایشگاه‌های کنترل و تضمین کیفیت دقیق و علمی است که به‌غیراز کنترل روند تولید، بررسی‌هایی را نیز روی مواد اولیه و همچنین محصولات نهایی انجام دهد.
درباره کنترل کیفیت و تضمین کیفیت لازم است به تفاوت مفهومی این دو فرآیند اشاره کنیم. کنترل کیفیت اغلب شامل فعالیت‌های عمومی می‌شود که اطلاعات به‌دست‌آمده و محاسبه‌شده درباره نتیجه فرآیند را به‌دقت بررسی و از روش‌های استاندارد مورد تأیید برای نشر محاسبات و اندازه‌گیری‌ها، تخمین و آرشیو اطلاعات و گزارش‌دهی استفاده می‌کند. در این میان، تضمین کیفیت (QA) یک سیستم بازبینی بیرونی و یک‌سری رویه‌های ممیزی است که ازسوی افرادی خارج از فرآیند انجام می‌شود. در بسیاری از اوقات تضمین کیفیت فقط درباره محصول نهایی و پایان فرآیند به‌کار می‌رود، اما یک برنامه تضمین کیفیت کارآمد باید تمام مراحل برنامه‌ریزی، طراحی، تولید و گام‌های کنترل کیفیت را مورد ارزیابی قرار دهد.
بانک اطلاعاتی تضمین کیفیت شرکت گلگهر به‌طور روزانه و ماهانه در قالب فایل اکسل و نرم‌افزار جامع آزمایشگاه آماده‌سازی می‌شود و از استانداردهای مشخصی تبعیت می‌کند. اساس آزمایش‌های مربوط به تعیین و تایید کیفیت در این شرکت، استانداردهای بین‌المللی ISO و ASTM و JIS و برخی استانداردهای بومی است.
*ارتقای بهره‌وری، مستلزم کنترل کیفیت در تمامی مراحل تولید
درباره نقش کلیدی کیفیت در عملکرد و بهره‌وری واحدها هم تجارب عملی ذی‌قیمتی در کشور موجود است و هم مقالات علمی بسیاری در زمینه نقش کیفیت در صیانت از منابع معدنی کشور و جهان، منابع انرژی داخلی و بین‌المللی، محیط‌زیست و ارتقای سلامت و بهداشت شغلی کارکنان در کنفرانس‌ها و مجلات معتبر علمی و پژوهشی موجود و مبین نقش کنترل کیفیت در تولید پایدار و منعطف است. البته در این گفت‌وگو مجال پرداختن به آن‌ها نیست، اما به‌عنوان عصاره منابع موجود می‌توان به این جمله اشاره کرد که «تنها راه برای ارتقای بهره‌وری سازمان‌ها توجه به کیفیت و تنها راه برای ایجاد یک سازمان بهره‌ور، ارتقای کیفیت است». این همان راهی است که تمامی سازمان‌های موفق جهان طی کرده‌اند. به‌عنوان مثال، شنیدن برند تویوتا، تداعی‌کننده کیفیت برای شنونده است و این دو کلمه به طرز اعجاب‌آوری با یکدیگر عجین شده‌اند.
یکی از نخستین ملزومات افزایش کیفیت محصولات نهایی این است که مواد اولیه مورداستفاده در فرآیند تولید از ویژگی‌ها و کیفیت لازم برخوردار باشند. به همین دلیل یکی از مهم‌ترین وظایف واحدهای کنترل و تضمین کیفیت، کنترل و پایش اقلام ورودی است.
در شرکت معدنی و صنعتی گلگهر، ازجمله مهم‌ترین اقدامات و فعالیت‌های مربوط به کنترل کیفیت، کنترل پارامترهای کیفی تمامی مواد خام ورودی شامل سنگ‌آهن،کنسانتره سنگ‌آهن، بنتونیت، سود، آب خام و… است که براساس دستورالعمل‌های استاندارد داخلی و بین‌المللی و متناسب با نوع ماده خام و محل مصرف آن انجام می‌شود.
عناصر مختلف شامل عناصر مفید و مزاحم در تمام مراحل تولید از سنگ خام تا محصول نهایی و هرکدام با اهداف خاصی اندازه‌گیری می‌شوند. اعداد براساس استانداردهای بین‌المللی، توصیه‌های طراحان کارخانه‌های مختلف و همچنین نیاز مشتری از طریق قراردادهای فی‌مابین به شرکت اعلام و پس از پایش، گزارش‌ها به واحدهای مربوطه ارسال می‌شود.
درواقع حد استانداردی برای تعداد دفعات آزمایش به‌طور مرسوم وجود ندارد و عواملی مانند سطح اطمینان نتایج، دقت و صحت نتایج و نوع و محل مصرف داده‌ها از عوامل تعیین‌کننده کفایت تعداد آزمایش‌ها روی یک یا چند نمونه است. درباره تواتر و بازه‌های نمونه‌برداری نیز براساس برنامه کنترل مصوب شرکت و همچنین سطح اهمیت ایستگاه‌های نمونه‌برداری تصمیم‌گیری می‌شود.
بانک اطلاعاتی تضمین کیفیت شرکت گلگهر به‌طور روزانه و ماهانه در قالب فایل اکسل و نرم‌افزار جامع آزمایشگاه آماده‌سازی می‌شود و از استانداردهای مشخصی تبعیت می‌کند. اساس آزمایش‌های مربوط به تعیین و تایید کیفیت در این شرکت، استانداردهای بین‌المللی ISO ، ASTM و JIS و برخی استانداردهای بومی است.
نتیجه فرآیندهای کنترل کیفیت به‌طورقطع تضمین کیفیت خواهد بود. با توجه به سیاست و استراتژی مدیریت ارشد شرکت گلگهر که تولید پایدار را سرلوحه کار خود قرار داده، توجه به کنترل و تضمین کیفیت به‌عنوان اصلی‌ترین مؤلفه تولید پایدار از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
*کالیبراسیون تجهیزات، کلید بهبود کیفیت
در شرکت معدنی و صنعتی گلگهر، کالیبراسیون تجهیزات به‌طور عمده دارای دو بخش داخلی و خارجی است. کالیبراسیون داخلی ازسوی واحد کالیبراسیون شرکت و کالیبراسیون خارجی ازسوی شرکت‌های داخلی و بین‌المللی صاحب صلاحیت و تحت نظارت سازمان ملی استاندارد انجام می‌شود. دستگاه‌ها براساس میزان استفاده و موقعیت کاری که دارند در بازه‌های مختلفی از یک ماه تا یک سال مورد کالیبراسیون قرار می‌گیرند.
دستگاه‌های مورداستفاده در تست‌های محصولات معدنی بسته به نوع و تعداد دفعات آنالیز، کالیبره می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، ترازوها هرماه چک کالیبراسیون و هر 6 ماه کالیبره و دستگاه تست استحکام گندله پخته هر 6 ماه چک کالیبراسیون و هر سال کالیبره می‌شوند.