به گزارش معدن نیوز، تقی ممتازان کارشناس بازار فولاد در یادداشتی به معدن نیوز به بررسی تحولات بازارهای جهانی فولاد پس از کرونا پرداخته و به این سوال پاسخ داده که بعد از کرونا چه جهانی در انتظار ماست؟ جهانی بهتر و زیباتر یا جهانی وحشتناک و رعب آور؟ این یادداشت را در ادامه بخوانید:
پس از سالهایی غرورآمیز از پیشرفت تکنولوژی و علم، اینک بشر از پیش‌بینی اتفاقات چند ماه آینده خود نیز اظهار عجز و ناتوانی می‌کند. اخبار ناامیدکننده هر روز بر اقتصاد جهانی و صنعت تاثیر منفی می گذارد و خوشبین‌ترین افراد انتظار حوادث خوشی را در کوتاه مدت ندارند. اکنون بلاتکلیفی و نبود چشم‌اندازی روشن از آینده وحشتی عمومی ایجاد کرده است و همه دوست دارند بدانند چه اتفاقاتی بعد از این قرنطینه جهانی در انتظار ماست اما حقیقت این است که هیچ تحلیلی بیش از چند روز نمی تواند فضای پیش رو را بررسی نماید و با اعلام اطلاعات جدید این تحلیل‌ها به سرعت رنگ خواهد باخت. وضعیت منحصر بفردی را تجربه می‌کنیم بطوری که حتی پس از دو هفته تمامی پیش بینی‌های روزهای اخیر نیز دیگر بی اعتبار خواهد بود.
تقاضای جهانی در حال کاهش است و اقتصاد کشورها به لحاظ کمبود منابع و صرف اعتبارات در جهت حفظ مردم در خانه ها و قرنطینه عمومی توان سرمایه‌گذاری بانک ها و موسسات مالی را محدود کرده است. در بحران جهانی سال 2008 این چین بود که با پروژه نوسازی صنایع خود و کاهش عرضه فولاد به نجات اقتصاد جهانی آمد اما اکنون چین در اوج آمادگی برای عرضه بیشتر است.
کاهش 1.4 درصدی تولید فولاد جهان
تولید جهانی فولاد خام در 3 ماه نخست سال 2020 نسبت به مدت مشابه سال قبل 1.4 درصد کاهش یافته است. اگرچه در چندین کشور فولاد به عنوان یک صنعت اساسی اعلام می شود، اما تقاضا برای تولید فولاد در طول همه‌گیری ویروس به شدت کاهش یافته است. تولید خودروسازها به عنوان یکی از بزرگترین مصرفکنندگان فولاد، در تلاش برای کنترل بیماری و کاهش سرعت انتشار COVID-19 کاهش یافته است، در حالی که افت قیمت انرژی منجر به کاهش تقاضای فولاد برای بخش‌هایی مانند نفت و گاز در طرح‌های توسعه آنها شده است. در نتیجه شیوع COVID-19 بسیاری از پروژه‌های عمرانی غیر ضروری متوقف شده‌اند که بر تقاضای فولاد نیز تاثیر منفی گذاشته است.
غول جهانی فولاد شرکت آرسلور میتال روز پنجشنبه گزارش از دست دادن خالص 1.1 میلیارد دلار برای سه ماهه اول منتهی به 31 مارس 2020 را بخاطر شیوع کرونا ویروس اعلام کرد.
گسترش کرونا ویروس و تعطیلی در سراسر جهان برخی از روندها را معکوس کرد، مثلا فولادسازان هند شروع به ارسال فولاد به بزرگترین کشور تولیدکننده فولاد جهان یعنی چین کرده‌اند.
قیمت سنگ آهن قرار است در ماه های آتی کاهش یابد زیرا همه‌گیری کرونا ویروس تقاضا را از بین می برد، لذا قیمت سنگ آهن نیزباید نسبت به سایر کالاهای صنعتی امسال تعدیل شود. پیش بینی سنگ آهن 70 دلاری بسیار محتمل می نماید.
اتحادیه آهن و فولاد چین می گوید که این کرونا ویروس پتانسیل تخریب قیمت فولاد را دارد. این گروه که نماینده بزرگترین تامین‌کننده‌ها است، چراغ سبز را برای تولید کمتر نشان می دهد، در حالی که علل کاهش محرک تقاضای را بعدا در ادامه سال مشاهده خواهیم کرد.
تاثیرگذارترین گروه کارخانجات تولید فولاد جهان زنگ خطری را در مورد چشم‌انداز آینده فولاد به صدا آورده است. بحران کرونا ویروس از طریق اقتصاد بزرگ چین هشدارهایی را در مورد قیمت جهانی فولاد صادر می کند. هشدار در زمینه مشکلات شرکت های حمل و نقل به دلیل تقاضای ضعیف تر و وضعیتی که در این سه ماهه مشاهده شده و به نظر آینده خوش بینانه ای برای آن متصور نیست.
اتحادیه فولاد چین اعلام کرد که شرکت ها باربری در لجستیک و حمل و نقل با کمبودهایی روبرو هستند، معاملات قطع شده اند، قیمت مواد اولیه و فولاد کاهش یافته است و این باعث می شود ارزش بازارها کاهش یابد. شرکت های حمل و نقل با مشکلات بازپرداخت وام های دریافتی و کاهش شدید درآمد برای ادامه تصدی‌گری روبرو شده‌اند.
براساس آمار انجمن آهن و فولاد چین (CISA) و Mysteel، مجموع ذخیره فولادی که توسط تولیدکنندگان و توزیع کنندگان فولاد انبار شده، بیش از 55 تن در پایان ماه مارس را به خود اختصاص داده است که بالاترین رکورد را دارد و 160 درصد بالاتر از آمار ثبت شده در پایان دسامبر 2019 بود لذا بسیاری از سازندگان فولاد چین مجبور شده‌اند که از فضای ذخیره‌سازی خارجی استفاده کنند که در نتیجه آن از اواخر فوریه، بیشتر سازندگان فولاد شروع به کاهش سطح تولید کردند. حدود 73 کوره بلند (77 تن بر متر) که متعلق به 47 سازنده فولاد است، از 21 فوریه تولید را متوقف کرده اند و در نتیجه تولید روزانه فولاد خام در ماه مارس حدود 7 درصد کمتر از ژانویه بود. در نتیجه کاهش تولید فولاد و افزایش تقاضای فولاد، موجودی فولاد در اواسط ماه آوریل نسبت به اواخر ماه مارس حدود 10 درصد کاهش یافته است.
اگرچه هنوز هم بسیاری از مشاغل خصوصی کوچک وجود دارند که به دلیل عدم تقاضا و دسترسی به امور مالی، توان بازگشایی ندارند ولی دولت مرکزی بسته محرک قابل توجهی را برای مقابله با کندی اقتصاد معرفی کرده است که این بسته شامل ابزارهای مالی و پولی مانند کاهش مالیات بر ارزش افزوده برای مشاغل کوچک و کاهش مالیات برای حامل های جدید انرژی است. مستقیم ترین اقدام کاهش سهم کارفرمایان در بیمه اجتماعی کارکنان است.
زیرساخت ها به عنوان بخشی از ابتکار عمل موسوم به New Infrastructure (زیرساخت های جدید)، محور محرک است که برای صنعت فولاد مثبت است.
اقتصاددانان شرکت گلدمن ساکس و اقتصاددانان مورگان استنلی در اوایل این هفته گفتند که شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه اقتصاد جهانی در حال شروع به بازیابی از کروناویروس و محدودیت های موجود در مشاغل و مصرفکنندگان است. تقاضای فولاد - فشارسنج اقتصاد جهانی - در اروپا و آمریکای شمالی حدود 30 درصد کاهش یافته است.
مدیر ارشد مالی آدیتا میتال در تماس کنفرانسی گفت ما انتظار داریم که سه ماهه دوم سال از نظر سطح فعالیت پایین‌ترین نقطه باشد. پیش بینی واضح است که در حال حاضر دشوار است اما علائم مشخصی وجود دارد که نشان از این مطلب می دهد.
اتحادیه اروپا اروپا فولاد یوروفر و اتحادیه اروپا لوله های فولادی (ESTA) پیشتر درخواست خود را برای کاهش 75 درصدی سهمیه واردات برای سه ماهه دوم و سوم اعلام کرده‌اند زیرا فشار اضافه بر صادرات فولاد چین، ایران و روسیه به دلیل تضعیف بازارهای داخلی است منابع گفتند که اگرچه کاهش سهمیه واردات نتیجه احتمالی تصمیم است، اما احتمالا این کاهش به 75 درصد کاهش درخواست یوروفر منجر نمی شود. حتی اگر سهمیه واردات کاهش یابد، مواد اولیه واردات هنوز وارد اروپا می شوند. مواد آسیایی بیشتری به اروپا وارد می شوند، بنابراین اگرچه ممکن است ظرفیت تولید پایین تر باشد، مواد اولیه ارزان هنوز به اروپا می رسند و قیمت ها را پایین می آورند.
در امریکا در طی بحران سال‌های 2008 به بعد کمتر از سه میلیون نفر برای دریافت حقوق بیکاری ثبت نام کردند در حالیکه بعد از همه گیری کرونا تاکنون بیش از 22 میلیون نفر برای دریافت حقوق بیکاری فرم ها را تکمیل کرده اند. پیش بینی افت 80 درصدی در تولید خوروی آمریکا و 50 درصدی اروپا که در اثر کاهش تقاضا و محدودیت های سفر ایجاد شده است زنگ خطری برای تولیدکنندگان ورق فولادی است.
چه تدابیری برای نجات صنعت فولاد باید انجام شود؟
در هند وزیر صنعت از تغییر تولیدات به میزان 10 میلیون تن و ساخت فولادهای مخصوص برای جبران بخش از ضرر تولیدکنندگان و محرک های ضعیف بازار خبر داد. در کره، پوسکو اعلام ساخت و عرضه فولادهای مخصوص جهت پروژه های ساخت و ساز را داده است. به نظر می رسد فضای صادراتی در شرق آسیا به شدت رقابتی خواهد شد. درچین، انبارهای بزرگ فولادی که با انبارش میلیون ها تن محصول گران قیمت روبرو شده بودند با واردات ارزان سعی در متعادل کردن موجودی انبار دارند اما صحبت از کاهش بیشتر پس از این مرحله قابل درک خواهد بود.
در چنین شرایطی اما در کشور ما بحران تصمیم‌گیری و تعیین استراتژی به نظر می رسد به از دست دادن فرصت صادرات کمک کرده است. تعیین سهمیه صادراتی در شرایط نبود تقاضای داخل و کاهش صادرات به همسایگان، می تواند بدترین انتخاب باشد. لزوم تعیین استراتژی و تبیین آن برای ایجاد همدلی و همراهی در بخش صنعت و فولاد از الزامات این دوران خواهد بود.
بزودی بازارهای صادراتی با رقابت بیشتری روبرو خواهد شد لذا اکنون تا فرصت هست باید صادرات بیشتری انجام داد.
مطالعه و ایجاد آمادگی لازم برای تغییر کیفی در تولیدات برای تولید با ارزش افزوده بالاتر در دستور کار قرار گیرد. اقلام وارداتی شناسایی و با حمایت کافی دولت و بخش صنعت برای تولید آنها در داخل برنامه ریزی شود. انعقاد قراردادهایی با 15 دولت همسایه و بخش خصوصی آنها با حمایت دولت و حضور بخش خصوصی برای صادرات منظم به کشورهای همسایه به عنوان تضمین بخشی از درآمدهای صادراتی (زمان آن است که دولت از پوسته سیاسی خارج و در کنار صنعت مبارزه کند) و همچنین فشار بر هزینه ها و کاهش نقطه سر به سر در صنعت برای توجیه پذیر کردن بقای سازمان ها و البته حمایت دولت از این سیاست از جمله الزامات برای ایجاد همدلی و همراهی در بخش صنعت و فولاد کشور است.
شاید این اقدامات جزیی از اقداماتی باشد که باید انجام شود اما در کشوری که دولت سکان صنعت و تجارت را برعهده دارد بدون حمایت دولتمردان در نقطه شروع باقی خواهیم ماند لذا بجای بحث و جدل که به از دست دادن فرصت منجر خواهد شد با یکدیگر مهربان باشیم و مشورت را از خود دریغ نکنیم. به امید فردایی بهتر برای ایران بزرگ و باشکوه.