هر شاغل در شرکت فولاد خوزستان، یک افسر ایمنی است

به گزارش معدن نیوز -مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان گفت: طرح تشویقی که در نظر داریم برای اولین بار در صنعت فولاد کشور پیاده کنیم، طرح جامع تشویقی ایمنی یعنی طرح جامع تشویقی روزهای سفید است که ایده اولیه این طرح از سوی معاون محترم بهره‌برداری ارائه شد.

مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان گفت: پیش از هرچیز از تلاش‌های بی‌سابقه و بی‌نظیر صورت گرفته در تمام سطوح سازمان در مسیر توسعه ایمنی فولاد خوزستان تشکر و قدردانی می‌کنم؛ ایمنی در تعریف علمی یعنی میزان دوری از خط. این میزان با سنجه‌ها و شاخص‌هایی اندازه‌گیری می‌شود که هدف‌گذاری و پایش آن‌‎ها بر اساس سیستم شناسایی و ارزیابی ریسک تعیین می‌شود.

دستیابی به هدف حادثه صفر «Zero Accident»، کار بزرگی بوده که دستیابی به آن، نیازمند تحقق پیش‌نیازهای متعددی است. شرکت‌های فولادساز بزرگ دنیا رسیدن به حادثه صفر (حوادث شدید و خیلی شدید) را برای سه سال آینده هدف‌گذاری کرده‌اند. در علم ایمنی برای دستیابی به حادثه صفر، تحقق پنج شاخص ضروری است. اولین شاخص، شاخص تفکر ایمن‌ محور مدیریت است. دومین شاخص به محیط کار ایمن اشاره دارد. سومین شاخص شامل تجهیزات ایمن را نشانه رفته است. فرایندهای ایمن، چهارمین شاخص و پنجمین شاخص شامل رفتار ایمن افراد شاغل است.

بر اساس مطالعات و تحقیق‌های صورت گرفته، رفتار غیرایمن افراد شاغل در حدود ۹۰ درصد از موارد زمینه‌ساز وقوع حادثه را تشکیل می‌دهند. این بدان معناست که ضمن ایجاد شرایط ایمن، تمرکز بر روی عملکرد ایمن افراد شاغل نقش و تاثیر حداکثری را در جهت جلوگیری از وقوع حوادث دارد.

مهم‌ترین معیارهای موثر بر مدیریت عملکرد ایمن افراد شاغل، مسیر جذب ایمن است. در این مرحله باید اطمینان حاصل شود که فرد از نظر ایمنی شرایط احراز شغل را داشته باشد. آموزش دادن به افرادی که از مسیر ایمن‌ محوری جذب شده‌اند و تجهیز آن‌ها به لوازم حفاظت فردی، از مراحل بعدی مدیریت عملکرد ایمن افراد شاغل است. مرحله تکمیلی نظارت و پایش عملکرد ایمنی توسط لایه‌های نظارتی ایمن «MLS» است. ذکر یک نکته در اینجا ضرورت دارد که استفاده از لوازم حفاظت فردی، به تنهایی بازدارنده وقوع حوادث نیستند. ابزار کنترلی در مبحث کنترل عملیات در ایمنی شامل سه نوع است: ابزارهای بازدارنده، ابزارهای هشدار دهنده و ابزارهای کاهش دهنده شدت حوادث. به عنوان مثال در حین کار در ارتفاع، استفاده از یراق ایمنی بازدارنده از سقوط است، محصور‌سازی دهانه روباز هشدار‌ دهنده بوده و استفاده از کلاه ایمنی کاهش‌ دهنده شدت حادثه در صورت سقوط است اما کلاه ایمنی به تنهایی از سقوط جلوگیری نمی‌کند. لباس نسوز فولادسازی از پاشش مذاب جلوگیری نمی‌کند اما در صورت پاشش مذاب، شدت سوختگی ناشی از پاشش مذاب را کاهش می‌دهد.

مطابق قانون کار، کارفرما موظف است لوازم حفاظت فردی متناسب با شغل در بازه‌های زمانی مشخص به کارکنان اختصاص دهد؛ نحوه‌ استفاده از لوازم حفاظت فردی را به نفرات مربوطه آموزش دهد و بر استفاده از لوازم حفاظت فردی نظارت موثر داشته باشد. از سوی دیگر طبق قانون، مجری کار نیز موظف به استفاده از لوازم حفاظت فردی و رعایت الزامات ایمنی در محیط کار هستند. کارفرما در قوانین کار شخصیتی حقیقی یا حقوقی است که مستقیما به کارگر دستمزد پرداخت می‌کند. طبق این تعریف قانون کار، پیمانکاران فولاد خوزستان، کارفرمای نیروهای خود هستند و فولاد خوزستان صرفا کارفرمای کارکنان دائم و قراردادی است.

داریوش دانیالی، مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان در این خصوص بیان کرد: در اصول روان‌شناسی آموزشی و به ویژه آموزش‌های ایمنی، علائم بصری بالغ بر ۹۰ درصد تاثیرگذار است و تکرار دفعات مواجه با تصویر، تاثیرپذیری فرد از انعکاس تصویر را به مراتب افزایش می‌دهد. به هر میزان پوشش تصویری ایمنی در قالب رسانه‌های مجازی، در محیط کار و در مبادی ورودی‌های شرکت باشد، به همان میزان در تغییر نگرش ایمنی و ترویج تفکر ایمن محور افراد تاثیرگذار است.

وی افزود: مهم‌ترین فردی که در پیشانی جبهه‌ جنگ صنعتی قرار دارد، کارگر است که دو وظیفه‌ی اصلی بر عهده دارد. مواظبت از جان خود و همکاران؛ یعنی فرد افسر ایمنی خود و دیگر همکاران می‌شود. اینکه تصور کنیم در حین کار باید فرد یا گروهی دائما مراقب رفتار ما باشد، نگرشی کاملا اشتباه است.

دانیالی عنوان کرد: مسئولیت‌پذیری فقط از نگاه اجرای قانون نیست. اگر هر فرد بتواند فارق از الزام قانونی، با یک تذکر و هشدار، باعث شود، فردی از حادثه‌ای دور شود و این کار را انجام ندهد، فارغ از اینکه قانون مسئولیتی بر گردن فرد گذاشته باشد، از لحاظ وجدانی فرد را درگیر می‌کند. در شرکت فولاد خوزستان، تلاش در جهت ترویج فرهنگ ایمنی و تفکر خود مراقبتی و دیگر مراقبتی است. اعتقاد داریم که هر شاغل فولاد خوزستان یک افسر ایمنی است.

مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان ادامه داد: در شرکت فولاد خوزستان، کار به صورت گروهی است و هر شخصی بسته به مسئولیتی که بر عهده دارد، می‌تواند در موفقیت و شکست کارگروهی سهیم باشد. حوادث شدید ایمنی تلخ و دلخراش است و از دست دادن حتی یک نفر برای خانواده بزرگ فولاد خوزستان غیرقابل قبول و غیرقابل تحمل است. در بازه‌ زمانی ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶، ۱۶ هزار نفر در حوادث ناشی از کار در کشور کشته شدند. یعنی ۱۶ هزار تن در بازه‌ زمانی صبح که از خانه بیرون رفتند، دیگر برنگشتند. به همین دلیل حضور در جبهه‌های صنعت به ویژه صنعت فولاد، مصداق حضور در جبهه‌ جنگ است.

وی مطرح کرد: روزهای سفید در فولاد خوزستان، روزهایی هستند که هیچ‌گونه حادثه خیلی شدید اتفاق نیفتاده است. حادثه خیلی شدید یعنی حادثه‌‌ منجر به فوت یا نقص عضو اصلی. آخرین سال رکورد روزهای سفید در حوزه‌ی بهره‌برداری، سال ۱۳۹۱ بود. در شرکت فولاد خوزستان در بخش پروژه‌ها، ۶۷۲ روز و در معاونت بهره‌برداری یعنی پرچالش‌ترین معاونت از نظر معیار ریسک نفر ساعت، عدد تاریخی یک هزار و ۳۸۱ روز بدون حادثه (روزهای سفید) ثبت شده است. این رکورد در صنعت فولاد کشور کم‌نظیر است. همه ارکان، سازمان و کارشناسان ایمنی حوزه صنعت فولاد بر این باور هستند که این رکورد تصادفی به دست نیامده است و تصادفی تداوم نخواهد داشت.

دانیالی تصریح کرد: به منظور تحقق هر اهدافی چرخه دمینگ یه ابزار اساسی و کنترلی است. اولین گام شناسایی مخاطرات دارای پیامدهای ۹ و ۱۰ بود. خروجی فعالیت گروه‌های تخصصی شناسایی مخاطرات دارای پیامدهای ۹ و ۱۰، شناسایی هشت خطر مشترک مرگبار در شرکت فولاد خوزستان بود و به منظور مدیریت هر یک از مخاطرات مرگبار شناسایی شده، برنامه‌ریزی شد. در ابتدا نظام مجوزهای ایمنی مستقر شد. مجوزهای ایمنی یکی از مهم‌ترین ابزارهای کنترل مدیریتی در نظارت ایمنی هستند. در ادامه سیستم کارت قرمز به‌کار گرفته شد که نتیجه استفاده از کارت قرمز با کاهش معنادار حوادث برق‌ گرفتی همراه بود. پایش نظام‌های مذکور در قالب استقرار سیستم «MLS» صورت گرفت. ایمن‌سازی سایت سومین گام بود؛ جایی که بیشترین حوادث رخ می‌داد. در حوزه و تجهیزات دوار، جرثقیل‌ها و ماشین‌آلات سنگین بودند. عمده‌ترین قسمت‌های حادثه‌ساز تجهیزات دوار حفاظ‌گذاری شدند. در حوزه جرثقیل‌ها و ماشین‌آلات سنگین، اقدامات موثری در جهت ایمن‌سازی انجام شد و همچنان ادامه دارد.

مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان عنوان کرد: در ادامه در روال‌ها، رویه‌ها و «Hold Point» مستقر شد. از جمله مهم‌ترین این روال شامل اخذ تاییدیه از مدیریت ایمنی قبل از جانمایی، در زمان طراحی و در مراحل اجرا است. در حوزه ایمنی پیمانکاران نیز اقدامات اساسی و بی نظیری انجام شد که در طول تاریخ فولاد خوزستان بی‌سابقه و بی‌نظیر بود.

وی یادآورد شد: گشت‌های عالی VIP از سال ۱۳۷۶ در فولا خوزستان مستقر شد. گشت‌های عالی VIP شامل اعضای اصلی گشت و اعضای میزبان است. بر اساس برنامه‌ای که سالیانه تقویم و ابلاغ می‌شود، دوشنبه‌ هر هفته اعضای گشت با دبیری واحد ایمنی، مجموعه‌ای را انتخاب می‌کنند و به اتفاق اعضای میزبان در محلی که مسیر گشت از قبل (نیم ساعت قبل از گشت) مشخص شده، حاضر می‌شوند. اتاق‌های کنترل، کارگاه، محل استقرار، پروژه‌های در حال انجام، ساختمان واحدهای ستادی و… به لحاظ شرایط ایمن، نصب کارت قرمز، الزامات ایمنی، سیسم مجوزهای ایمنی، بررسی میزان اطلاعات ایمنی افراد شاغل از مخاطرات شغلی و محیط کار، نظام ۵S، سلامت ابزارها و تجهیزات، ادوات بالابری و تجهیزات برقی و… پایش می‌شوند. در ادامه اعضای گشت و میزبان بر اساس لیست مشخص شده، امتیازدهی می‌کنند. نتایج حاصل از برگزاری گشت عالی VIP، ایجاد محیط کار ایمن به منظور جلوگیری از وقوع حادثه است. در واقع هدف از گشت VIP، کمک به مدیریت در کاهش حوادث و افزایش بهره‌وری است.

دانیالی تاکید کرد: در تفکر مدیریتی و راهبری  شرکت فولاد خوزستان، اولویت در تشویق افراد شاغل شرکت است. از سال ۱۳۹۵ نظام‌های تشویقی و انضباطی در فولاد خوزستان با هدف ترویج فرهنگ تفکر ایمن محور مستقر شد. برای هر فرد پرونده‌ «HSE» تشکیل داده شد. حضور به موقع در انجام معاینات دوره‌ای (طب صنعتی)، حضور در آموزش‌های ایمنی، اجرای الزامات ایمنی و عملکرد ایمن و… مواردی هستند که در حین کار پایش می‌شوند. پاک نگه داشتن این پرونده به تشویق فرد منجر می‌شود. نفرات برتر ایمنی در دوره‌های سه ماه، طبق سهمیه تعیین شده، با هماهنگی مدیر بخش انتخاب می‌شوند. مجموعه نفرات منتخب برتر ایمنی در دوره‌های سه ماهه (شامل ۱۰۰ نفر از کارکنان شرکت و ۱۰۰ نفر از پیمانکاران) هستند. افراد برتر ایمنی شرکت به صورت مالی تشویق می‌شوند. انتخاب بخش برتر HSE در دوره‌های سه ماه نیز یکی دیگر از مکانیزم‌های تشویقی «HSE» است.

مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان ابراز کرد: از سوی دیگر، در صورت رعایت نکردن مواردی مانند حضور نیافتن به موقع در انجام معاینات دوره‌ای (طب صنعتی)، حضور  نیافتن در آموزش‌ ایمنی، پایبند نبودن به اجرای الزامات ایمنی و انجام رفتارهای غیرایمن و…، نمرات منفی متناسب با تخطی فرد از الزامات ایمنی در پرونده «HSE» فرد ثبت می‌شود. پیامدها چنین رفتارهایی منجر به کسر پاداش و غیرقابل قبول شده شاخص «HSE» عملکرد فصلی فرد خواهد شد و در حوزه پیمانکاران ضمن تبدیل شدن به جریمه مالی، متناسب با نمرات منفی کسر شده، می تواند منجر به تایید نشدن کارکنان پیمانکار و شرکت پیمانکاری شود.

وی اظهار داشت: طرح تشویقی که در نظر داریم برای اولین بار در صنعت فولاد کشور پیاده کنیم، طرح جامع تشویقی ایمنی یعنی طرح جامع تشویقی روزهای سفید است که ایده اولیه این طرح از سوی معاون محترم بهره‌برداری ارائه شد. در حال حاضر در مراحل ارزیابی کارشناسی و شبیه‌سازی است و امیدواریم با حمایت مدیرعامل و دیگر مدیران عالی، طرح جامع تشویقی روزهای سفید که یقین داریم، می‌تواند در سطح کشور به یک الگو تبدیل شود، در سال ۱۴۰۲ اجرایی شود.

دانیالی بیان کرد: فارغ از هر شعاری، به قطع و یقین اعلام می‌کنیم که افراد شاغل در شرکت بزرگ فولاد خوزستان اعضای یک خانواده‌ هستند. اگر برای هر یک از این افراد اتفاقی رخ دهد، دیگر اعضای خانواده متاثر خواهند شد. تلاش همکاران واحد ایمنی در کنار همیت اصلی که از سوی ارکان مدیریتی و اجرایی سایت‌ها صورت می‌گیرد، بر این است که با کمک اعضای خانواده‌ی بزرگ فولاد خوزستان، ایمنی و سلامت خود و دیگران را حفظ کنیم.

مدیر ایمنی شرکت فولاد خوزستان اظهار داشت: تنها شرط تدوام روزهای سفید و ایجاد شرایط ایمن، مشارکت تک تک افراد شاغل است. زمانی که هر یک از این افراد خود را افسر ایمنی بدانند، از بروز بسیاری از اتفاقات جلوگیری می‌شود. اگر موفقیتی در ثبت روزهای سفید رقم خورد، حاصل قرار گرفتن کارکنان ایمنی و «HSE» در کنار ارکان مدیریتی و اجرایی سایت‌های شرکت فولاد خوزستان است. مدیران ارشد سازمان از جمله هیئت مدیره، مدیرعامل، قائم‌مقام مدیرعامل، معاونان، مدیران بخش‌ها و مدیران پروزه‌ها و سایر ارکان مدیریتی و اجرایی سازمان، بر ضرورت فراهم شدن ایجاد شرایط ایمن تاکید دارند. انصافا تا به امروز در راستای تحقق این خواسته از هیچ حمایتی فروگذار نبودند. از افراد شاغل و سختکوش شرکت فولاد خوزستان می‌خواهیم نسبت به رعایت موارد ایمنی و فراهم کردن شرایط ایمن، یار و یاور باشند. هیچ نوع حادثه‌ فردی فارغ از شدت آن، پذیرفتنی نیست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: به لطف خداوند بزرگ و حمایت ارکان سازمان، از امکانات برای جلب مشارکت ایمنی افراد شاغل و ترویج فرهنگ تفکر ایمن محور و ارتقای سطح ایمنی استفاده می‌کنیم. روزی برای ما خوشایند و لذت‌بخش است که حادثه‌ای برای هیچ‌کس رخ ندهد و افراد شاغل شرکت سالم و سلامت به کانون گرم خانواده برگردند. ممنون و مدیون زحمات افراد شاغل در فولاد خوزستان هستم که در جهت حفظ جان و سلامتی افراد شرکت تلاش می‌کنند و دست هر شخصی، در هر جایگاهی، که در حد توان و وسع خود، برای سلامت، یک قدم مثبت بر می‌دارند را با افتخار می‌بوسم.